Iridaceae

De fresia, de iris en de krokus behoren allemaal tot de familie van de Iridaceae. De soorten die onder deze familie vallen, worden niet alleen in de parfumerie gebruikt, maar ook in de geneeskunde en zelfs bij religieuze riten.

 

  
     
  De familie van de Iridaceae omvat vele soorten, waaraan men dikwijls onterecht nog een aantal andere soorten toevoegt. Omdat de iris de belangrijkste soort is, ontleent de familie haar naam aan deze bloem. De iris kent op haar beurt ook weer een groot aantal variëteiten.

Zo is er de iris pseudacorus (of gele lis). Uit de wortelstokken verkrijgt men een schitterende blauwe kleurstof.

De iris germanica (of baardiris) wordt veel in de parfumerie gebruikt. De wortels van de bloem leveren namelijk een olie, die door de neuzen wordt gebruikt ter vervanging van de veel duurdere viooltjeswortelolie. De iris germanica heeft schitterende bloemen die aan het begin van de zomer een intense geur verspreiden. Hun kleur varieert van bleekblauw tot wit. De binnenste krans van de bloem bestaat uit drie rechtopstaande bloembladen. De buitenste krans heeft drie teruggeslagen bloembladen, die een vreemde, gelige "baard" hebben.

De iris germanica kent ook nog een Perzische variant, die een zeer intense geur heeft. Deze geur is verwerkt in het bekende parfum L'Heure Bleue, door Guerlain ontwikkeld in 1912. Tot slot kennen we nog de Florentijnse iris, die prachtige paarsblauwe bloemen heeft

 
     
  De crocus sativus (saffraankrokus) is een 'neefje' van de iris. Uit deze plant wordt saffraan gewonnen. Hij heeft beeldschone paarsviolette bloemetjes, waarvan alleen de stempels worden gebruikt. Deze worden gedroogd en fijngemaakt, om er saffraan uit te winnen. Ze hebben echter ook hun intrede gedaan in de traditionele geneeskunde, vanwege hun kalmerende en koortswerende eigenschappen. Binnen de oosterse volksgeneeskunde worden de stempels bovendien beschouwd als lustopwekkend middel. Toegepast in grote hoeveelheden, blijken ze zelfs over verdovende eigenschappen te beschikken. Wellicht worden ze om die reden tijdens religieuze Indiase riten gebruikt.

     
  De fresia behoort eveneens tot de familie van de Iridaceae. Deze plant heeft zeer geurige bloemetjes met een verscheidenheid aan kleuren: geel, rood, wit en paarsachtig. De bloemen groeien aan eenzijdige aren. De fresia is even oud als de iris en was al bij de Egyptenaren bekend. Haar huidige naam kreeg de bloem echter pas in de 19e eeuw van de Duitse arts Friedrich Freese. Deze had ontdekt dat man de bollen van de bloem kon forceren (een proces dat gewassen vervroegd in bloei brengt).

Vanwege haar frisse noten wordt de fresia sinds enkele jaren op grote schaal verwerkt in parfums. Zo ontstonden geuren als Romeo, van Romeo Gigli uit 1989, Talisman uit 1994 en Talisman Eau Transparente uit 1996, beide van Balenciaga

 

 

 

 

 
     
  Iris en wierook: een nevelige combinatie

In 1994 ontwikkelde de 'neus' maurice Roucel van Quest op verzoek van Shiseido een zeer verfijnd parfum, Iris Silver Mist. Het parfum bevat wierook en irisbloemen en wordt alleen verkocht in de schoonheidsalons van Shiseido in Tokio en Parijs. De geur van Iris Silver Mist doet vaag denken aan die van staal. Misschien omdat dit materiaal past bij de 'grijze' naam van het parfum, die letterlijk vertaald 'zilveren nevel van iris' betekent.

 

  
  Geurige 'irisboter'

De boter die men verkrijgt door distillatie van gedroogde iriswortelstokken, ziet er net zo uit als eetbare boter. Het is een zeer kostbare substantie, waarvan de verfijnde geur enigszins doet denken die van talkpoeder. Irisboter wordt door de neuzen gebruikt voor de samenstelling van geraffineerde geuren, zoals bijvoorbeeld No 19 van Chanel. Vanwege zijn hoge prijs wordt er maar een kleine hoeveelheid van de boter gebruikt. Een kilo 'boter' kan wel zo'n 90.000 euro kosten.

 

  
  De Iris brengt goed nieuws

In bloementaal staat de iris voor 'bezorger van goed nieuws'. Met een bosje irissen kan men iemand 'vertellen' dat er goed nieuws op komst is.

  

 

Deze pagina is voor het laatst bijgewerkt op 24 November 2006